Kiểm tra độ dễ đọc là bước quan trọng giúp đảm bảo nội dung trên website của bạn dễ dàng tiếp cận và hiểu được bởi người dùng. Tại LENART luôn nhấn mạnh việc tối ưu độ dễ đọc để nâng cao trải nghiệm người dùng và cải thiện hiệu suất SEO. Với các công cụ và phương pháp kiểm tra độ dễ đọc hiện đại, bạn có thể nhanh chóng phát hiện các điểm cần cải thiện, từ đó xây dựng nội dung chất lượng, thu hút và thân thiện với cả người đọc và công cụ tìm kiếm.
1. Điểm số Flesch Reading Ease là gì?
Bài kiểm tra độ dễ đọc Flesch là một công thức phổ biến được sử dụng để đánh giá cấp độ đọc hiểu ước lượng của một đoạn văn bản.
Nó tính toán điểm số độ dễ đọc trên thang từ 0 – 100. Điểm số cao hơn biểu thị văn bản dễ đọc hơn, trong khi điểm thấp hơn có nghĩa là khó đọc hơn. Bài Flesch xem xét các yếu tố sau:
- Độ dài trung bình của câu (tính theo số từ).
- Số âm tiết trung bình của mỗi từ.
Công thức tính điểm đọc dễ Flesch (FRES) là:
Điểm số có thể được diễn giải theo bảng dưới đây, lấy từ Wikipedia.
Văn bản có câu dài và sử dụng nhiều từ phức tạp (xác định bằng số lượng âm tiết nhiều hơn) thường khó đọc và khó hiểu. Văn bản sử dụng câu ngắn hơn với từ đơn giản hơn thường dễ đọc và hiểu hơn.
Dù điểm số độ dễ đọc là công cụ đánh giá hữu ích, nhưng chúng chỉ là ước lượng. Có nhiều tranh luận chống lại việc sử dụng điểm số này và các lưu ý khi áp dụng.
Điểm số độ dễ đọc không nên bị ám ảnh và sử dụng một cách mù quáng. Mục tiêu luôn là làm sao để các trang của bạn dễ đọc cho đối tượng mục tiêu của chính bạn.
2. Cách kiểm tra độ dễ đọc bằng SEO Spider
Nếu bạn chưa cài đặt, hãy tải xuống ứng dụng Screaming Frog SEO Spider, cài đặt và mở phần mềm. Việc kiểm tra miễn phí cho phép quét tối đa 500 URL mỗi lần để đánh giá độ dễ đọc. Nếu bạn có thể mua bản quyền, các giới hạn sẽ được gỡ bỏ và thêm nhiều chức năng khác.
2.1 Thu thập dữ liệu website
Nhập địa chỉ website vào thanh URL để kiểm tra độ dễ đọc, sau đó bấm ‘Start’ để bắt đầu quét và phân tích.
Để kiểm tra từng trang cụ thể hoặc một nhóm URL (ví dụ đối thủ cạnh tranh), thay vì quét cả website, bạn chuyển sang chế độ “List” bằng cách chọn ‘Mode > List’. Bấm ‘Upload’ và paste danh sách các URL cần kiểm tra.
2.2 Xem tab Nội dung (‘Content’)
Nhấn vào tab “Nội dung” ở phía trên để theo dõi các URL xuất hiện theo thời gian thực trong giao diện. Tab nội dung hiển thị nhiều chi tiết về từng trang – như tổng số từ, số lượng câu, số từ trung bình mỗi câu, điểm Flesch Reading Ease và phân loại độ dễ đọc.
Việc tính số từ và phân tích kiểm tra độ dễ đọc được thực hiện dựa trên phần văn bản nằm trong thẻ body HTML của một trang web, không tính phần điều hướng (nav) và chân trang (footer). Đây gọi là khu vực nội dung chính, bạn có thể tự cấu hình trong mục cài đặt.
Các định nghĩa phổ biến về chỉ số độ dễ đọc gồm:
- Điểm số Flesch Reading Ease – Bài kiểm tra này đo mức độ dễ đọc của văn bản. Công thức phổ biến sử dụng độ dài câu trung bình và số âm tiết trung bình mỗi từ để cho ra điểm từ 0–100. Điểm 0 là rất khó đọc, phù hợp nhất cho sinh viên đại học; điểm 100 là rất dễ đọc, học sinh 11 tuổi cũng hiểu được.
- Độ dễ đọc – Phân loại tổng thể dựa trên điểm Flesch Reading Ease và nhóm điểm được tài liệu hóa.
2.3 Xem lại bộ lọc độ dễ đọc
Sử dụng các bộ lọc trong tab Nội dung để nhanh chóng xác định những trang có độ dễ đọc ở mức khó hoặc rất khó.
Số lượng trang đáp ứng từng bộ lọc này sẽ được cập nhật liên tục trong quá trình quét ở bên phải tab Tổng quan. Tab Vấn đề cũng sẽ tự động đánh dấu những trường hợp này là cơ hội cải thiện tiềm năng.
Các bộ lọc này gồm:
- Độ dễ đọc “Khó”: Đây là những trang có điểm Flesch Reading Ease nằm trong khoảng 30 – 49. Nội dung trên trang được đánh giá là khó đọc, chủ yếu phù hợp với sinh viên đại học theo công thức Flesch. Nếu văn bản có câu dài và dùng nhiều từ phức tạp sẽ càng khó đọc hơn. Bạn nên xem xét cải thiện và kiểm tra độ dễ đọc cho nhóm đối tượng mục tiêu. Việc sử dụng câu ngắn, từ đơn giản khiến văn bản dễ tiếp cận hơn.
- Độ dễ đọc “Rất khó”: Đây là những trang có điểm Flesch Reading Ease từ 0 – 29. Nội dung này rất khó đọc, thường chỉ phù hợp với học viên đại học. Văn bản dài, từ ngữ phức tạp sẽ làm trang trở nên khó hiểu. Hãy cân nhắc chỉnh sửa để trang dễ đọc hơn cho đối tượng mục tiêu của bạn. Văn bản ngắn gọn, dùng từ đơn giản giúp mọi người tiếp nhận nhanh hơn.
2.4 Xuất dữ liệu
Tất cả dữ liệu về độ dễ đọc đều có thể được xuất ra bằng cách nhấn nút “Export” ở phía trên.
Bạn có thể chọn xuất dữ liệu ra file CSV, bảng tính Excel hoặc Google Sheets tùy ý.
3. Cách cải thiện độ dễ đọc
Điều quan trọng nhất là viết nội dung hướng tới người đọc thực tế, thay vì chỉ tập trung vào điểm số đánh giá độ dễ đọc. Hãy luôn ưu tiên phục vụ độc giả trước. Các chỉ số độ dễ đọc giúp bạn phát hiện những câu dài, phức tạp, nhưng không hoàn toàn phản ánh chất lượng bài viết. Khi bạn kiểm tra độ dễ đọc dù điểm số cao, nội dung vẫn cần được con người kiểm tra và chỉnh sửa để đảm bảo tự nhiên, dễ tiếp cận. Dưới đây là 5 mẹo giúp nâng cao độ dễ đọc cho nội dung website:
3.1 Cấu trúc lại nội dung
Sử dụng heading và subheading để giúp bài viết có cấu trúc và rõ ràng. Các tiêu đề sẽ định hướng nội dung, giúp người đọc dễ dàng lướt, tìm kiếm thông tin và tiếp thu nội dung nhanh hơn. Nên sử dụng thêm mục lục, danh sách gạch đầu dòng, trích dẫn, hình ảnh hoặc video đúng chỗ hợp lý. Hãy dùng các yếu tố này một cách hợp lý và thống nhất để tăng trải nghiệm và hỗ trợ người dùng tiếp cận thông tin, đồng thời giúp nội dung thân thiện hơn với công cụ hỗ trợ người khuyết tật.
3.2 Viết ngắn gọn
Giữ cho câu chữ đơn giản. Ngắn mà hiệu quả. Loại bỏ mọi từ ngữ dư thừa không cần thiết. Hạn chế dùng các từ nhấn mạnh “rất”, “khá”, “thật sự”… nếu chúng không thực sự mang lại giá trị cho ý cần diễn đạt.
3.3 Rút ngắn câu
Chú ý chia nhỏ đoạn văn và câu. Quá nhiều câu dài trong một đoạn sẽ làm nội dung trở nên nặng nề, khó đọc, và dễ làm giảm điểm số dễ đọc. Hãy ưu tiên câu ngắn dưới 25 từ, đoạn văn chỉ nên có vài câu để người đọc không bị choáng ngợp khi tiếp nhận thông tin.
3.4 Sử dụng từ ngữ đơn giản
Dùng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu. Hạn chế tối đa các từ dài, có nhiều âm tiết, vì chúng làm cho nội dung khó đọc hơn. Nếu bài viết hướng đến đối tượng không chuyên ngành, hãy tránh từ ngữ chuyên môn gây khó hiểu. Tham khảo thêm nhiều mẹo viết đơn giản, hiệu quả để tối ưu hóa trải nghiệm cho người đọc phổ thông.
3.5 Viết theo đối tượng người đọc
Các nguyên tắc trên chỉ là gợi ý chung hãy luôn ưu tiên nhu cầu, trải nghiệm và mong muốn thực tế của độc giả khi viết bài. Chỉ số độ dễ đọc là công cụ tham khảo hữu ích, nhưng đôi khi, nội dung có thể cần câu dài, từ phức tạp để phù hợp hơn với đối tượng đặc thù. Đừng “chạy” điểm số một cách máy móc hãy cân nhắc bối cảnh và luôn đặt lợi ích của người dùng lên trước nhất.
Qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn cách kiểm tra độ dễ đọc trên Screaming Frog và tối ưu nội dung website dựa trên điểm Flesch. LENART tin rằng việc áp dụng đúng phương pháp sẽ giúp bạn nâng cao chất lượng nội dung và trải nghiệm người dùng.
